Nul uitstoot voor 2050. Dat is de ambitie die Dura Vermeer voor ogen heeft en waar inmiddels hard aan wordt gewerkt. Naast het nemen van de eigen verantwoordelijkheid, betrekken zij de hele keten hierbij. En wel om een belangrijke reden: elke generatie wensen ze een leefbare toekomst. Nilgün Kinsiz, tender- en duurzaamheidsmanager bij Dura Vermeer Hengelo, nam de partners van Cirkelstad Deventer-Apeldoorn mee hoe zij werkt aan die stip op de horizon. Door er niet slechts over te praten, maar het ook echt te doen. Met al onze collega’s en iedereen in de keten, zodat ze de teller kunnen versnellen.
Het goede doen
Binnen de teams van Dura Vermeer wordt er gewerkt aan waardestromen. Dit gebeurt op de pijlers Ontwikkeling, Beheer en exploitatie, Woningbouw, Utiliteitbouw en Renovatie en transformatie. De groene strategie “Het goede doen” is een recent gelanceerd. Het is een maatschappelijk kompas dat duurzaamheidsambities van wereldniveau naar eigen invloedsfeer kan brengen. Nilgün: “ Als we de thema’s analyseren, zie je dat het telkens gaat over de balans tussen men en aarde. We moeten constant balanceren en keuzes maken die hieraan bijdragen. Dit ligt als basis onder het goede doen.”
Raakvlakken met Het Nieuwe Normaal
Het Nieuwe Normaal van Cirkelstad heeft veel raakvlakken met ‘Het goede doen’. De strategische pijler op duurzaamheid zorgt ervoor dat de eerste 50% CO2 reductie in 2030 ten opzichte van 2022 behaald moet worden. De grootste uitdaging zit in de 96% van de bouwfase. Hier kan op het gebied van materiaalkeuze veel winst gemaakt worden. Maar hoe vind je balans in je duurzame doelen, en alle tooling die beschikbaar , waar Het Nieuwe Normaal er een van is?
“Je merkt dat Het Nieuwe Normaal door opdrachtgevers steeds meer omarmt wordt, dus maakt dat het makkelijker om ook aandacht voor duurzamere opties te krijgen. Dat is belangrijk, want als de markt erom vraagt, dan kunnen wij onze conce
Woonconcepten
Bij Dura Vermeer werkt men met vier duurzame concepten. PCS Pro is het betonconcept, AER is een 100% circulair concept en Blokje om en Blokje op zijn hun houtbouwconcepten. Het betoconcept PCS Pro is nu nog de minst duurzame optie, maar wordt in ieder geval wel in co2 gereduceerd beton uitgevoerd. Allen hebben een gestandaardiseerd proces, maar zijn geen standaard woningen. Bij alle concepten zijn slimme keuzes gemaakt die hoog scoren in Het Nieuwe Normaal. Duurzame keuzes, zoals sedumdaken, hergebruik van betontegels, het toepassen van vacuümglas met slankere kozijnen, zijn slechts een paar voorbeelden waarmee het verschil wordt gemaakt. Het recent gepresenteerde concept AER is hierbij het beste jongetje van de klas: een score van 55% co2 reductie wordt nu al behaald en is hiermee de meest duurzame woning in het assortiment.
Doorontwikkelen
Het PCS PRO is het concept met de meeste uitdagingen door zijn hoge percentage beton. Hoe pak je dat aan in relatie tot Het Nieuwe Normaal.” Je wil de betaalbaarheid niet uit het oog verliezen, maar tegelijkertijd wil je wel naar een duurzaam product toewerken. Daarom zijn we met een landelijke kernteam dat uit diverse disciplines bestaat, en aangevuld met externe adviseurs, aan het kijken hoe we op materiaalniveau optimalisatievoorstellen met impact op MPG en CO2-uitstoot kunnen maken. Het concept voldeed er niet aan en om een goed beeld te krijgen waar we stonden zijn er van alle types scenariostudies gemaakt. Hieruit blijkt dat de meeste dingen al goed gaat, maat er wordt wel aan de knop voor diverse materiaalkeuzes gedraaid”, zegt Nilgün. “Voor grote huizen en schuine dakvarianten blijken makkelijker oplossingen te zijn dan voor de platte daken. Deze zijn van beton, en daarmee minder makkelijk duurzaam te maken.” Ook de doorrekening ,op basis van de NMD, is een lastige, aangezien nieuwe ontwikkelingen nog niet hierin mee zijn genomen.
Routekaarten
Per werkmaatschappij wordt er een eigen routekaart gemaakt waar men zelf verantwoordelijk is voor het behalen van de doelen. Daarnaast wordt er gewerkt aan een uniform proces. Hiervoor zijn Materialentafels opgezet, waardoor gezamenlijk de transitie op het gebied van materiaalkeuzes kan worden gemaakt, afhankelijk van het CO2-budget.
Archetypen in 2022
Nilgün liet zien dat bij een woning, een complex en bijvoorbeeld een zorggebouw de uitdagingen allemaal verschillend zijn. De gemene deler zit hem in de constructie: beton is de grote uitdaging. Op dit punt zijn ze betrokken bij de ontwikkeling van co2-arm beton en wordt er samengewerkt met een betontechnoloog. Naast dat er pilotprojecten worden aangewezen is er ook een beleidsvoorstel in de maak voor de toepassing van co2 arm beton.
Maar ook de installaties en de afbouw zijn hierbij van belang. Bij een zorggebouw, zoals bijvoorbeeld een ziekenhuis, heb je relatief veel metalstucwanden nodig voor de afscheiding, daar zou je met duurzame alternatieven voor gips bijvoorbeeld veel CO2 reductie kunnen behalen.
“Met de juiste materialenopbouw, waarin 12 verschillende materialen opgenomen zitten, kun je het verschil gaan maken. Ook met nieuwe productontwikkelingen blijft betaalbaarheid een uitdaging. Samen met een aantal partijen hebben we het betonakkoord omarmd. Hiermee wordt een transitie in de betonindustrie in gang gezet. De waardes worden elk jaar naar beneden bijgesteld, waardoor de beton steeds duurzamer gaat worden. “
Certificering
Op de vraag van partner David v Duffelen (Circq) of al de materialen al een certificaat hebben antwoord Nilgün: “ja en nee. We zijn voor innovatie, maar niet op elk project kunnen we alle risico’s zelf nemen. In de dialoog met de opdrachtgever bekijk je samen de risico’s, en als je die beiden acceptabel vindt, dan maak je een keuze. Ook als het nog niet gecertificeerd is. De HSB module is een nieuwe opbouw, die worden wel eerst getest. Onze klanten vinden certificaten wel belangrijk en de NMD is maatgevend. We kijken wel naar andere wegen om praktisch te kunnen blijven werken, maar daar zijn wij ook door diverse regelgeving gebonden. Het effect van de keuzes zijn een aantal jaren geleden gemaakt. Tot 2027 moeten we heel goed sturen op de CO2 maatregelen, want de uitwerking komt vaak pas in de jaren erna.”
“We sturen erg op archetypen, daarna op procesniveau. Projectleiders worden meegenomen in de keuzes d.m.v. handvatten die we hiervoor ontwikkelen. Dit wordt door het hele bedrijf door verteld. Ik kan hun helpen en ondersteunen met de producten en helpen om aan de knoppen te draaien. Daarnaast moet ook het projectaanpak veranderen. We willen een voorspelling gaan maken, projecten benoemen die kansrijk zijn en projecten CO2 budget meegeven. Projecten met veel beton vallen hierdoor nu soms al voor ons af.”
Breed delen
Ook Marie-Louise Gasseling (Circle Motion) was erg enthousiast over de aanpak die tijdens de Community of Practice werd gepresenteerd. “ We hebben geen experts nodig, maar expertise. We hebben verbinders nodig, die net als jou dit thema verder kunnen breng!” Op haar vraag hoe Nilgün dit op zo’n veilige wijze heeft kunnen neerzetten binnen Dura Vermeer antwoordde ze: “Een jaar geleden heb ik de vraag gekregen of ik dit op wilde pakken. Doorgaans zit ik ergens 2 jaar, ik heb behoefte aan nieuwe uitdagingen. Ik zit niet alleen op de theorie, maar ook met één voet in de projecten. Dat kan, omdat de directie mij de ruimte geeft om op deze wijze te werken. Met regelmaat geef ik een presentatie. Zowel op directieniveau als bij de uitvoering. Bij de een vertel ik mijn verhaal in tabellen, bij de ander in plaatjes. Net wat past bij de doelgroep. Op alle lagen binnen de organisatie wordt het thema belangrijk gevonden. Doordat ik veel verschillende functies heb gehad vertel ik het haal ook heel gericht voor de doelgroep.
Herkenning
Op de vraag of de andere aanwezige bouwers ook op deze wijze met dit thema bezig zijn antwoorde Arjan van het Hul (Ter Steege Groep): Wij werken ook breed aan onze duurzame doelstellingen richting 2030. Dit doen wij aan de hand van de BCI, wat niet altijd even makkelijk is. Een woningconcept doorrekeningen gaat wel, maar utiliteitsbouw is veel lastiger. Binnen onze concepten werken wij samen met vaste partners. Hiermee bouwen we samen aan de concepten. Doordat wij geen fabriek hebben zijn we wendbaar als het om maatwerk gaat.
Bij Van Wijnen worden er naast een aantal concepten ook veel huizen geleverd die uit hun eigen fabriek komen. Peter Cents (van Wijnen): “Wij hebben alle expertise in huis gehaald. Wij maken een product, anderen maken concepten, dus dat is anders. Ons product is 100 % gebaseerd op betaalbaarheid. Voor prefab elementen hebben we bijvoorbeeld al wel ervaring met polymeerbeton. Het lastige is alleen dat dit soort innovatie nog niet passen in het huidige bouwbesluit.”
Ook partner worden?
De partners waren weer erg enthousiast over de sessie vol kennisdeling op een interactieve wijze. Mooi om te zien hoe vanuit diverse insteken gewerkt wordt aan een circulariteit. Om dit te stimuleren is het delen van kennis groot belang. Wil jij ook kennisdelen en circulair verder brengen binnen je organisatie en uitvoering? Neem dan contact op met Eric Kouters of Carmen Oude Wesselink om aan te sluiten bij Cirkelstad Deventer-Apeldoorn.
